استعمال عطر و تهيه به موقع آن بايد جزء برنامه روزانه زندگي فردي مسلمان باشد. البته در اين راستا عواقب قابل توجه آن در ارتقاء روابط اجتماعي بسيار چشم گير است .

1/1- اهميت استعمال عطر

لازم به ذكر است در كشورهاي غربي استعمال عطريات (بوي خوش) بسيار متداول  است ، آنها با بهره گيري از پيشرفتهاي علمي خود به اين باور رسيده اند كه اين عمل تا چه حد در زندگي اجتماعي افراد نقش آفرين است و اين شيوه را به كار بسته اند و آن را به خود منتسب مي دارند در حالي كه اسلام قرنها پيش با زباني ساده مردم جاهل عصر خود را به استفاده از عطر توصيه نموده است اما متاسفانه مورد بي توجهي از سوي مسلمانان واقع شده است.

 براي روشن شدن امر و تبيين موضوع از ديدگاه حضرت نبي اكرم(ص) ، جا دارد روايتي را مطرح كنيم ، مي گويند روزي سه زن به حضور رسول اكرم (ص) آمدندو از شوهران خود شكايت كردند يكي گفت: شوهر من گوشت نمي خورد ، ديگري گفت: شوهر من از بوي خوش اجتناب مي كند، سومي گفت: شوهر من از زنان دوري مي كند .رسول خدا(ص) بي درنگ در حالي كه به علامت خشم ردايش را به زمين      مي كشيد از خانه به مسجد رفت و بر منبر برآمد و فرياد كرد : «چه مي شود گروهي از ياران كه ترك گوشت و بوي خوش و زن كرده اند ؟ همانا من خودم هم گوشت مي خورم، هم بوي خوش استعمال مي كنم و هم از زنان بهره مي گيرم ، هر كس از روش من اعراض كند از من نيست ». [2]

با اندك عنايتي به اين روايت و برخورد صريح رسول خدا(ص) ،وضوح مطلب را مي توان درك نمود كه اهتمام ايشان به استفاده از عطر و بوي خوش تا چه حد است . علاوه بر دستورات مكرر ايشان به استعمال عطر در سيره نبوي نيز اين امر بيان شده است ، از امام باقر(ع) نقل شده كه «رسول خدا(ص) از هر كوي و برزني كه عبور مي كرد تا مدت درازي بوي خوشي فضاي آن جا را معطر مي ساخت به گونه اي كه مردم مي فهميدند كه رسول خدا(ص) از آن مسير گذشته است».[3] و نيز آمده است كه « در شب تاريك قبل از آن كه حضرت رسول(ص) ديده شود از بوي خوشي كه از جسم مطهرش در فضا پراكنده بود شناخته مي شد».[4] استفاده مكرر از عطر و بهره گيري از بوي خوش نه تنها سيره و روش پيامبر اسلام (ص) است بلكه تمامي پيامبران پيشين نيز چنين بوده اند. در اين خصوص از امام موسي بن جعفر(ع) منقول است :« استعمال عطر از آداب انبياء است.»[5]

حديثي از امام رضا(ع) در خصوص تاكيد بر استعمال مكرر از عطريات، منقول است كه مي فرمايند:« لاينبغي للرجل أن يدع الطيب في كل يو ؛ لم يقدر عليه فيوم و يوم ، فإن لم يقدر ففي كل جمعه و لا يدع ذلك » سزاوار نيست كه فرد بوي خوش را در هر روز ترك كند اگر قادر نباشد يك روز در ميان و اگر قادر نباشد در هر جمعه و اين عمل را البته ترك نكند .[6]

2/1- استعمال عطر توسط زنان

عطر زدن براي زنان از اهميتي ويژه برخوردار است چرا كه هم عمل به دستور انبياء است و هم مايه گرمي و شادابي زناشويي است . زيباست كه د راين فرصت از سيره حضرت فاطمه(س) يادي كنيم چرا كه ايشان بهترين اسوه براي يكايك زنان در تمامي گستره گيتي مي باشند ، در مورد استفاده دائمي از بوي خوش توسط حضرت زهرا(س) آمده: ام سلمه گويد : از حضرت زهرا(س) پرسيدم كه آيا عطر و بوي خوش ذخيره كردي؟ فرمود : آري ، رفت و شيشه عطري آورد و مقداري كف دست من ريخت، بوي خوشي داشت كه هرگز نبوئيده بودم ،گفتم اين عطر خوشبو را از كجا تهيه كرده اي ؟ حضرت فرمود: اين عطر مشكي است كه از بال و پر جبرئيل فرو ريخته است .[7]

تأمل در اين حديث شريف يكي از زيباترين جنبه هاي زندگي حضرت زهرا(س) را روشن مي سازد كه ايشان در زندگي زنا شوئي هميشه از عطر استفاده مي نمودند و جهت استعمال دائمي از آن ، عطر را ذخيره مي نمودند.

 همچنين در روايات است كه در هنگام جشن ازدواج حضرت زهرا (س) پيامبر اسلام به عمار ياسر ماموريت داد براي شب عروسي حضرت زهرا (س) عطرهاي خوشبو تهيه نمايد . وي نيز عطر خوبي تهيه كرد و به منزل فاطمه برد.[8]

به كمك اين روايت مي توان به توجه پيامبراسلام به ظرافتهاي زندگي پي برد و اينكه ايشان با آشكارا به جا آوردن اين اعمال الگوي خوبي براي تمامي مسلمانان مي باشند و همچنين ايشان هيچ گاه از اين مهم غافل نبوده است و همانطور كه رهروان خود را به استعمال عطر امر مي فرموده اند خودشان نيز اين عمل را هرگز ترك ننمودند و آن را يكي از سه محبوب برشمرده و مي فرمايند :«حبب إلي من الدنيا ثلاث : النساء و الطيب و قره عيني في الصلاه[9] » «سه چيز از دنيا را دوست دارم : زن ، بوي خوش و نماز كه روشني چشم من در آن است.»

جالب است بدانيم براي اولين بار پيامبراسلام عطر را به زنانه و مردانه تقسيم كرده و براي هر گروه استعمال عطر خاصي را توصيه نموده اند به زنان گفته شده عطرهاي خوش رنگ و داراي بوي ملايم استفاده كنند و در مورد مردان عطر بايد كم رنگ و با بوي تند باشد .

 استفاده از عطر براي زنان از بابت زينت براي شوهران مستحب است تا آنجا كه پيامبر(ص) صريحا مي فرمايند:« زن وظيفه دارد از بهترين نوع عطر خود را براي شوهرش معطر كند.»[10]

 اما در عين حالي كه اين تاكيد انجام شده تا سبب بهبود روابط خانوادگي شود از طرف ديگر براي جلوگيري از ايجاد زمينه گناه در اجتماع ، زنان از معطر ساختن خويش براي بيگانگان و نامحرم نهي گرديده اند چرا كه بوي خوش سبب جلب نظر و كشش نامحرم مي شود و در روابط اجتماعي موجب بروز فساد مي گردد . دراين زمينه نيزبه  سفارش پيامبر(ص) بايد توجه داشت ايشان در خصوص استفاده عطر توسط زنان در جامعه مي فرمايند :« هر زني كه عطر استعمال كند و از منزل خارج شود لعنت بر او فرستاده مي شود تا زماني كه به منزل مراجعت كند.»[11]

 مناسب ديديم در اينجا اشاره اي داشته باشيم به خاطره اي از امام خميني (قدس) به نقل از دختر گرامي ايشان كه تأكيدي زيبا از بزرگ مرد معاصر و بنيان گذار جمهوري اسلامي ايران است .در خاطرات دفتر ايشان آمده است كه : « هر زمان وارد اتاق آقا مي شديم انگار وارد بهشت شده بوديم ، چون بوي عطر مي داد و ايشان روزي چند بار ادكلن و عطر استفاده مي كردند ، گاهي ما در منزل كه كار آشپزخانه را انجام مي داديم و بعد به خدمت ايشان مي رفتيم و مي نشستيم ، ايشان مي گفتند: براي ناهارفلان غذا را       داريم،غير مستقيم مي خواستند بگويند كه بوي سبزي مي دهيم .[12]

با عنايت به اين خاطره چنين به دست مي آيد كه اولاً حضرت امام (ره) مرتباً از عطر استفاده مي نمودند و در ثاني بكار بردن عطر براي بانوان پس از انجام كارهاي منزل علي الخصوص آشپزي عملي است سفارش شده از سوي علما و بزرگان دين، كه توجه و عمل به آن شايسته است.

3/1- آثار استعمال عطر

حال با توجه به اين همه تاكيدات و توجهاتي كه از سوي پيامبر عالي قدر اسلام(ص) و امامان معصوم(ع) نسبت به اين امر شده است به جاست كه ما نيز به آن توجه داشته باشيم و گرفتاريهاي روزمره ما را از عمل به سفارشات بزرگان دين باز ندارد تا در زمينه هاي فردي و اجتماعي از آثار مثبت و منافع آن نيز بهره مند گرديم . آثاري كه هركس پس از استعمال عطر در وجود خود حس خواهد كرد . اين نشاط و شادابي را در روح خود به وضوح مي توان لمس نمود و در اين خصوص نيز خوبست كه باز هم به روايات سري بزنيم و با تكيه بر كلام مبارك ائمه روشني بخش اذهان گرديم . گفته شده است كه « سه عمل قلب را شادمان و جسم را فربه مي كند : 1- استشمام بوي خوش 2- پوشيدن لباس نرم 3- نوشيدن عسل.»[13]

 در همين جا از خود بپرسيم به راستي در اين زمانه اي كه هركس دنبال دوايي براي قلب رنجيده است و براي يافتن مرهم هر دري را مي كوبد چرا نسبت به گفتارهاي صريح اوليا دين بي تفاوت شده ايم مگر كسي را صادق تر و آگاه تر از ايشان سراغ  داريم كه با بياني چنين ساده رازهاي شگرفي را براي ما عنوان نمايند و ما به سهم خود تلاش مي كنيم تا هر چند دريچه اي كوچك به سوي اين انوار الهي باز نمائيم . 

رواياتي كه هنوز هم با اين همه پيشرفتهاي علمي دلايل و ارتباط آنها براي ما نامعلوم است بسيار مي باشند ، مثلاً در خصوص استفاده از عطر به روايتي برخورديم كه ارتباط استعمال عطر با عقل را بيان مي دارد ، شايد درك اين قبيل روايات به طور كامل امكان پذير نباشد و تنها بتوان براي آنها توجيهاتي بيان نمود ، از جمله اين روايات سخني است از امام صادق(ع) كه مي فرمايند:« هركه هر روز بوي خوش بر خود بمالد تا شب عقلش با او باشد».

 گاه به چشم مي خورد كه اعمال واجب را توام با كارهاي مستحبي سفارش مي كند و براي آن ثوابهاي زيادي بيان مي دارد از جمله اين احاديث از امام صادق(ع) است كه ايشان فرموده اند :« ركعتان يصليها المتعطر أفضل من سبعين ركعه يصليها غير متعطر  » نماز كسي كه خوش بو باشد بهتر است از هفتاد نماز كه بدون بوي خوش باشد.[14]  

برگرفته از سايت موسسه علمي تحقيقي مكتب نرجس(س) 

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: